Туркменбашийн 28 шинэчлэл

“Рухнама” ном
Туркмений анхны ерєнхийлєгч Сапармурат Ниязов ард тvмнийхээ оюуны євийг гvн ухаан, тvvхийн vvднээс судалж бичсэн "Рухнама" номоо 2001 онд хэвлvvлжээ.
Уг номыг тус улсын бvх дунд, их, дээд сургуульд тусгай хичээл дээр судалдаг, бvх байгууллага, албан газрууд аттестац авдаг.
"Рухнама" ном хятад, орос, англи, турк, япон, перс, зулус зэрэг 30 хэлээр гарсан, бас аудио бичлэгтэй, хараагvй хvмvvст зориулан тусгай шрифттэй ч бий. Зєвхєн єнгєрсєн жил сая гаран хувь хэвлэжээ. 2004 онд "Рухнам"-ын II боть гарсны дараа Межлисийн (парламент) шийдвэрээр 2005 оныг "Рухнам"-ын жил болгожээ.

"Би єєрийн номын I, II дэвтрийг бичиж дуусаад, Аллахаас миний номыг єдєрт гурван удаа чанга дуугаар уншсан (гэртээ, vvр цайхад нэг цаг, vдэш нэг цаг) хvнийг шууд диваажинд очуулаач гэж гуйсан. Гурван удаа уншсан хvн ухаан сууж, байгаль, хууль тогтоомж, нийгмийн vнэт зvйлсийг ойлгоно. Дараа нь тэр шууд диваажинд очно" гэж Нияков мэдэгджээ.

Шинэ хуанли
Ниязов гаригуудыг "Гол, єдєр, тохиромжтой єдєр" зэргээр нэрлэхийг тушаав. Бямба гаригийг Рухнамын нэрэмжит болгож, "оюуны єдєр" хэмээв. Тэр мєн 12 сарын нэрийг єєрчилжээ.
1-р сар- Туркменбаши
2-р сар -Тугны сар
3-р сар-Навруз (лалын шашны баяр)
4-р сар -Гурбансолтан эжэ (Ниязовын эхийн нэр)
5-р сар-Махтумкули (Ниязовын хайртай яруу найрагч)
6-р сар-Огуз (Домоп гардаг тvрэгvvдийн євєг)
7-р сар-Гаркут-аты (Туркмений туульсын баатар)
8-р сар-Альп-арслан (Турк-мений жанжин)
9-рсар-Рухнам
10-р сар-Тусгаар тогтнолын сар
11-р сар-Солжар (Турк-мений тєрийн зvтгэлтэн)
12-р сар-Тєвийг сахих сар

Урам зоригийн нас
Ниязов хvний амьдралыг 12 жил бvхий мєчлєгvvдэд хуваасан. Тvvгээр бол Турк-менд хєгшрєлт 85 наснаас эхэлдэг. 73-мэргэн ухааны нас. Харин Vндэстний эцэг Ниязов "урам зоригт" насандаа (61-73) єєд болжээ.

Туркменбашийн тухай сонирхолтой баримтууд
-Дэлхийн хамгийн халуун улсын ерєнхийлєгч Ниязов Ашхабадын ойролцоохи Копетдага ууланд мєсєн ордон барихыг тушаажээ. "Мянган хvн багтах агуу том, сvрлэг мєсєн ордон босгож, манай хvvхдvvд цанаар гулгана" гэж тэр тєлєвлєжээ.

-Ниязов 2003 онд телевизийн сэтгvvлчдийн дунд "Туркменбашийг хэн хамгийн бага магтах вэ?" уралдаан зарлажээ. "Магтаалаас болоод би газар доогуур орох нь. Яагаад гэвэл дуу болгон миний тухай байдаг. Ичиж зовсондоо нvдээ ч хийх газар алга" гэж Ниязов сэтгэлээ илчилжээ.

-Туркменбаши 40 хэм хvрдэг, Каракумын элсэн цєлд 18 сая доллараар амьтны хvрээлэн байгуулахаа мэдэгджээ. "Тэнд заавал оцон шувуу байх ёстой, тэд дэлхийн дулаарлын улмаас єлсєж vхэж байгаа юм" гэж тэр хэлсэн байна.
-Туркменбаши заарьт амтат гуаны єдєр санаачилж, бvх хvн оролцохыг vvрэгдэв.

-Ашхабадын гудамжуудын нэрийг тоо болгон єєрчилсєн.
-Эрvvл мэндийн тєлєєхи 36 км-ын гvйлтэд сайдуудаа хvчээр оролцуулсан.
-Аль дээр єнгєрсєн ээждээ хязгааргvй хайртайгаа илэрхийлж, талхыг"Гурбан-солтан ээж" гэж нэрлэжээ.
-Ашхабадад хуримын асар том ордон барьж, эхийнхээ нэрэмжит болгов.
-Бvх халдварт євчин, мєн холер, ДОХ-ыг хуулиас гадуур гэж зарлан, тэр тухай ярихыг хориглосон.

-Яруу найргийн шvлэг, єгvvллэгvvд бvхий хоёр боть номондоо єєрийгєє "Турк-менуудын шинэ оюун санаа", "аврагч" гэж нэрлэжээ.
-2002 онд єєрийн тєрсєн єдрийн баяраар "62 нас хvрсэн иргэд амралтын єдєр тахил єргєх хонь авах мєнгєн тэтгэмж авна" гэж зарлигдав.
-"Уулын голын цэвэр усыг зєвхєн унданд хэрэглэ" гэж тушаасан.
-Балет, дуурь, цирк болон Vндэсний бvжгийн ансамблиа цомхтгосон. "Би балет ойлгодоггvй. Надад ямар хэрэгтэй юм? Энэ бvхэн туркменчуудын мах цусанд байхгvй тул тэднийг балетад дуртай болгох хэрэггvй" гэж Ниязов хэлжээ.

-Гадаадын их сургуулиудын сvvлийн 10 жилд олгосон бvх дипломыг хvчингvй болгосон.
-Улсынхаа асар хурдтай хєгжлийг билэгдэн, дэлхийн хамгийн том гутал vйлдвэрлэхийг тушаав.
-Машин дотор хєгжим сонсохыг хоригложээ.
-Залуусыг урт vс, сахал ургуулахыг хорив.
-Шударга vнэний яам байгуулж, нотариатын конторууд, ємгєєлєгчид, гэр бvлийн товчоо, гэмт хэргийн шинжээчдийн тєв албыг хамааруулав,
-Алтан шvдийг хориглов. "Би цав цагаан шvдээрээ бахархдаг. Биднийг ядуу амьдарч байхад Туркменд алтан шvд байсан. Одоо хуучны хоцрогдлоосоо салах цаг болсон" гэж тэр хэлжээ.

-Замын цагдааг Батлан хамгаалахын яаманд харьяалуулав.
-Туркмений Красноводск хотыг Турменбаши гэж єєрчилжээ. Мєн олон гудамж, завод, сангийн аж ахуй, сургуулиудын тvvний нэрэмжит болсон билээ.
-2004 оныг Межлисийн тогтоолоор Сапармурат Ниязовын эцэг, Туркмений баатар Атамурат Нязовын он болгосон бол 2003 оныг Сапармуратын эх, Туркмений баатар Гурбансолтан эжэгийн нэрэмжит болгожээ.
-2001 онд Туркмений Тусгаар тогтнолын 10 жилд зориулан Тєв банк 1000 манатын дурсгалын алтан зоосон дээр С.Ниязовын хєргийг дvрсэлжээ.
-Туркменд Ниязовын асар олон алтан хєшєє байдгаас хамгийн онцгой нь Ашхабадын эргэлддэг хєшєє гэнэ.